Met systemisch kijken benutten we het model van de drie ‘gewetens’. Je kunt deze zien als drie reikwijdtes, je kijkt steeds in een grotere reikwijdte. Ik leg ze in deze blog uit.
Persoonlijk geweten met de reikwijdte van het persoonlijke
De eerste is het persoonlijk geweten: de reikwijdte van het persoonlijke, alles aan patronen, overtuigingen die in jou zijn. Bedoeld om je bestaansrecht te waarborgen. Die je helpen en die als je verder wilt groeien ook belemmerend kunnen gaan werken. Om je verder te ontwikkelen is de blik gericht op wat jij kunt doen in het veranderen, verschuiven en bewegen in je gedrag en overtuigingen. De regie ligt helemaal bij jouzelf. Het effect op anderen komt vanuit jouw gedrag, houding en de uitstraling die je daarmee hebt in jezelf en op je omgeving.
Collectief geweten met de reikwijdte van een systeem
De tweede is het collectief geweten, het gaat over het systeem en de patronen die daarin zijn. De reikwijdte is die van een systeem. Je kunt dan denken een een organisatie, bedrijf, onderneming. Maar ook aan een dorp, stad, land. Een samenwerking van organisaties, landen, belangen. Een groter geheel dat zichzelf als afgebakend geheel kan benoemen. Het gaat bij het collectief geweten over het onderscheiden van patronen in gedrag en de onderstroom die in dat systeem aanwezig is. Patronen die zijn ontstaan met de beste intenties, die ontwikkeld zijn om als systeem te kunnen bestaan, voortbestaan en te kunnen overleven. Die kunnen helpen en die ook de verdere ontwikkeling van het systeem kunnen belemmeren.
Dynamiek van het persoonlijk en collectief geweten
Bij deze beide gewetens, het persoonlijke en collectieve, gaat het in eerste instantie om te leven en overleven. Het persoonlijk en collectief geweten geeft sturing en aanwijzingen om voort te bestaan als persoon en als systeem.
Echter, als er geen invloeden van buiten toegelaten worden of de nieuwe impulsen van binnenuit niet gesteund en gevoed worden, kan het vooral overleven worden. De nieuwe levendige impulsen worden dan verstoten, uitgestoten, buitengesloten. De persoon en het systeem kan uiteindelijk alleen maar krimpen, verkrampen en doodgaan.
Met het systemisch kijken is de blik en de open nieuwsgierigheid gericht op welke onderliggende patronen en gebeurtenissen in het verleden nog doorwerken in het heden. Die ‘denken’ dat dit bij leven horen, terwijl het om overleven gaat. Te onderscheiden is welke gebeurtenissen en patronen bij het verleden horen en deze te herkennen, erkennen, te eren en vervolgens gelaten mogen worden. Daar waar ze bij horen in tijd en gebeurtenissen en bij welke personen ze horen.
Zo verschijnt er een heden, onbelast van verwachtingen en onbewuste beloftes aan het verleden.
Bewegingen van de Ziel: de reikwijdte van de verschijnende toekomst
De volgende reikwijdte gaat voorbij personen en systemen.
Om helder te maken wat de reikwijdte van deze kracht is, gebruik ik graag de volgende vergelijking.
We kennen allemaal de Geplande Toekomst: vanmiddag ga ik boodschappen doen, morgenavond naar de film, en project X ronden we eind 1e kwartaal af. Dan ineens ‘komt het leven langs’. Een telefoontje die de boodschappen laten wachten tot morgen, een geboorte die de film irrelevant maakt, een ingeving of inzicht waardoor het project een hele andere route heeft te volgen. Het leven geeft aan onze planning een heel andere wending. De toekomst verschijnt, er is sprake van een Verschijnende Toekomst. Geleid door de Bewegingen van de Ziel. Daar gaat deze kracht en reikwijdte over.
Ook al sprak ik eerder over drie gewetens, dit is geen geweten, maar een weten, een ander weten dat tijd en ruimte overstijgt. Niet rationeel, niet vanuit de gevestigde orde, niet vanuit wat slim is of wat hoort of gebruikelijk is.
We putten – onbewust – uit een andere bron. Een bron die voorbij de tegenstellingen van goed en kwaad gaat. Voorbij dader en slachtoffer. Voorbij grenzen van belangen, systemen en landen. Daardoor lossen de tegenstellingen en het dagelijks gedoe in een klap op. Verschijnt er een heel andere werkelijkheid, verschuift het gevestigde paradigma. Het heden staat ineens in een ander perspectief van tijd en ruimte.
Daarmee verschijnen er andere mogelijkheden om te kijken, te voelen en te handelen.
