Het veld, wat is dat?
Bij systemisch kijken werk je met het veld: er gaan mensen staan als representanten in de ruimte, zij representeren het bedrijf, de functies of andere elementen die bij een vraagstuk relevant zijn. Ze weten weinig tot niets over de vraag en de context of over de mensen of functies die ze representeren.
Zodra ze ‘het veld’ in stappen laat hun lichaam hen iets weten: waar ze moeten gaan staan, welke kant ze op hebben te kijken. Soms komen er lichamelijke reacties; hoofdpijn, trillen. Op de een of andere manier hebben we als mens de capaciteit om op wonderbaarlijke wijze op te pakken wat er voor het vraagstuk in het veld is. Het mooie vind ik, dat je er niets voor hoeft te doen, en er ook geen speciale gaven voor hoeft te hebben. Iedereen kan dit!
Als vraagsteller kijk je naar wat er gebeurt, je krijgt informatie door te kijken. Je ziet iets gebeuren waar je anders met je eigen logica en ideeën over het vraagstuk niet zo snel op zou komen.
Anna Wise
Heel behulpzaam om dit een beetje te begrijpen, vind ik de indeling die Anna Wise maakt over de verschillende frequenties die er zijn bij het communiceren en waarnemen. Ze onderscheidt er 4:
– Beta: onze ratio en redeneren;
– Alpha: het verbeelden, visualiseren, spreken in metaforen, gebruiken van je zintuigen.
– Theta: ideeën die ‘ineens’ opkomen, intuïtie;
– Delta: je radar, waarmee je aanvoelt wat er in je omgeving is;
Anna Wise noemt Alpha de brug tussen het bewuste (Beta) en het meer onbewuste (Theta en Delta). Alpha geeft beeld en taal aan wat er onbewust opkomt of gevoeld wordt, zodat het begrepen kan worden door de ratio. Normaliter bekijken we vraagstukken vooral als eerste vanuit Beta. Dat geeft inzicht. Echter de onderstroom, datgene waar we niet gelijk aan denken, wordt daarmee niet zichtbaar.
organisatieopstelling en het veld
Via een organisatieopstelling krijg je heel snel zicht op wat er in het veld van het vraagstuk speelt. Daarmee gebruiken we Alpha: hoe de mensen staan, je ziet het letterlijk voor je. Via Theta: representanten krijgen ineens een zin in hun hoofd of een impuls om te bewegen en Delta: representanten voelen aan dat ze naar een bepaalde plek moeten of dat er tussen hen en een andere representant iets lijkt te staan.
toeval?
Dan kunnen er ineens dingen gebeuren die toeval lijken, maar helemaal logisch zijn. Zo gooide een representant die stond voor het Bedrijf van de vraagsteller, haar jasje op de grond, ze had het warm.
In eerste instantie deed de jas niet mee, werd niet opgemerkt. Tot op een gegeven moment de jas echt als plek in de opstelling lag: wat was het, waar stond het voor? Het was de te krappe jas die de vraagsteller ervoer bij het bedrijf waar ze werkte. Het was de impuls om ondernemer te worden.
harte groet
Yvonne Versteeg
* Illustratie door Aletha Steijns Communicatie – Den Haag
