Dinsdag 31 oktober 2023, ging ik naar een mooi symposium met de titel ‘Bostijd’. Georganiseerd door de Stichting Tijd; de stichting beheert het erfgoed van Louis Le Roy. Ooit, ik vermoed rond 1978 zag ik zijn ideeën over tuinontwerpen in Louvain-la-Neuve, in combinatie met het werk van Lucien Kroll, ook een pionier op het vlak van ecologie en participatie; heel inspirerend.
Nu vandaag waren er op het symposium drie inspirerende verhalen.
Te beginnen met Elmo Vermijs. Hij sprak allereerst over dendrochronologie. Bomen zijn de enige levende wezens die de tijd registreren middels hun jaarringen. De wetenschap die zich daarmee bezighoudt heet, dendrochronologie oftewel boomtijdkunde. Vervolgens ging het over de rechten van de bomen in het Amstelpark en het Parlement van de Bomen. Hoe kunnen we niet-menselijke entiteiten als bomen representeren en zo beter voor hun rechten opkomen. Hij liet een indrukwekkende documentaire van de rechtszaak zien. In deze ‘fictieve’ rechtszaak werden de vertegenwoordigers van de bomen ontvankelijk verklaard. Helaas (nog) zonder juridische consequenties.
Annelies Henstra zet zich in om kinderen het recht te geven op de ervaring van natuur. Uiteindelijk belandt ze tegenover Staatsbosbeheer in haar strijd voor het behoud van delen van het bos op de Amerongse berg. Staatsbosbeheer is politiek gedwongen om geld te verdienen en doet dat o.a. door het kappen van bomen op de Amerongse Berg. Zij schreef in het boek Boswerk, haar verhaal.
Hans van der Lans vertelde over zijn lange geschiedenis als bioloog en ecoloog en liet zien hoe een bos er eigenlijk uit hoort te zien. Boomgroepen afgewisseld door leegte waar dieren grazen, waar oude bomen sterven en blijven liggen, waar dieren sterven en ook blijven liggen als voedsel voor andere dieren. Een levend systeem waarin alles een plek heeft en waar met het verschijnen van de mens als verzamelaar het systeem uit balans is geraakt. De mens heeft teveel genomen, het gaat de natuur te boven. Hij sloot af met: gaat het ons op tijd lukken om de balans te herstellen. Hoe kunnen we de bostijd synchroniseren met de menstijd? Hoe kan bostijd weer leidend worden.
*) de afbeelding verbeeldt monsters van jaarringonderzoek uitgevoerd ten behoeve van het project Amstelpark – de bomen vertellen hun verhaal, van Elmo Vermijs
