Wil ik tijdens een nieuwjaarsspeech toegesproken worden of wil ik mezelf toespreken voor het nieuwe jaar?
Wil ik in de passieve ontvangende stand staan of zelf genereren en inspireren?
Neem ik zelf de verantwoordelijkheid voor wat me in 2019 te doen staat of laat ik die verantwoordelijkheid – impliciet – bij een ander.
Veiligheid en stabiliteit
Het een ander laten doen of zelf doen.
Dit is een shift die te maken heeft met een grotere maatschappelijke overgang.
In zijn boek Logica van het Gevoel beschrijft Arnold Cornelis, filosoof, drie ‘stabiliteitslagen’ van onze maatschappij. De lagen zijn/worden in de loop van de tijd opgebouwd en geven weer op welke manier we stabiliteit ofwel veiligheid ervaren en organiseren.
- Het natuurlijk systeem is gericht op geborgenheid en veiligheid;
- Het sociaal regelsysteem is gericht op rechtvaardigheid;
- Het systeem van communicatieve zelfsturing is gericht op het zelf sturing geven aan het leven.
Zelfsturing
We leven nu in een tijdperk waarin we naar meer zelfsturing bewegen. Terwijl we op allerlei manieren in de laag van het sociaal regelsysteem leven.
Denk bijvoorbeeld aan het verwijderen van de Stint als vervoermiddel dat door veel kinderopvangorganisaties werd gebruikt. Het ministerie bepaalde dat deze te onveilig is vanuit hoe we dat doen in een sociaal regelsysteem.
Vanuit een systeem van communicatieve zelfsturing zou dit veel meer lokaal gebeuren in de communicatie tussen de kinderopvangorganisatie en de ouders.
Nieuwjaarsspeech
Een ander concreet voorbeeld van die overgang, van de ene laag naar de andere laag, is de nieuwjaarsspeech.
In het ene tijdperk (het tijdperk van het sociaal regelsysteem) houdt de directeur van de organisatie een nieuwjaarsspeech en vertelt waar hij met het bedrijf het komende jaar naar toe wil en wat hij daarin van zijn mensen verwacht of wat hij ze toewenst. De medewerkers worden, in het beste geval, geïnspireerd en gaan verwachtingsvol aan de slag.
In het andere tijdperk (het tijdperk van communicatieve zelfsturing) schrijven mensen zelf hun nieuwjaarsspeech en spreken zichzelf toe, ze inspireren zichzelf en geven antwoord op de vraag wat ze het komende jaar te doen staat, zichzelf sturend en daarover zelf communicerend naar de buitenwereld.
Wij stappen graag in die laatste beweging met het organiseren van Nieuwjaarsspeech 2020.
Welkom om ook in te stappen.
Ook dit jaar organiseren we samen met Bruno van den Elshout een gelegenheid om je eigen Nieuwjaarsspeech te schrijven, en in het nieuwe jaar aan je voorgedragen te krijgen door iemand die je dierbaar is.
